Ege Üniversitesi (AB), Türkiye’nin ilk insanlı uzay görevinden başarıyla dönen astronot Alper Gezeravcı’nın, Tuz Gölü’nde endemik olarak yetişen “Schrenkiella parvula” bitkisi üzerinde uzayda gerçekleştirdiği deneyin sonuçlarını paylaştı.
Üniversiteden yapılan açıklamada, Gezeravcı’nın uzay ortamında gerçekleştirdiği 13 deneyden biri, AB Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Doç. Prof. Rengin Özgür Uzilday. Barış Uzilday ve Prof. Dr. İsmail Türkan’ın araştırmacı olarak katıldığı “Schrenkiella Parvula’nın Uzay Ortamında Tuz Stresine Verdiği Tepkilerin Ekstremofit Araştırılması” adlı bir deney yapıldığı hatırlatıldı.
Yüksek tuzlu ortamlara dayanıklı olan bitkinin çok zayıf yer çekiminde yüksek tuzluluğa toleransını koruyup koruyamayacağının belirlenmesi amacıyla yapılan deney sırasında bitkinin fotoğraflarının günlük olarak proje grubuna teslim edildiği kaydedildi.
Mars’ın rehabilite edilmesini sağlayacak öncü özelliklere sahip
Doç. Açıklamada görüşlerine yer verilen Prof. Dr. Barış Uzilday şu bilgileri verdi:
“Deneyin ikinci ve üçüncü gününde bitkilerin çimlendiğini gözlemledik. Bu bizim için çok değerliydi. Beklediğimiz büyüme seviyesine ulaştıklarını ancak mikro yerçekimi nedeniyle bitkilerin yaprak ve gövde durumlarının farklılaştığını gördük. Schrenkiella Parvula bitkisi Tuz Gölü çevresinde yetişen tuz oranının yüksek, ağır metallerin düşük ve yüksek olması nedeniyle “Sıcaklara dayanıklı ve zorlu koşullara uyum sağlayabilen bir bitkidir. Mars gibi gelecekte insanların gitmeyi ve tarım yapmayı hedeflediği yerlerin rehabilite edilmesini sağlayacak öncü özelliklere sahip.”
Deneysel sürecin devam ettiğini belirten Doç. Dr. Uzilday şunları söyledi:
“Bitkiler deney sonunda astronotumuz Alper Gezeravcı tarafından hasat edildi. Bir solüsyonla metabolik süreç tamamen durduruldu. Daha sonra Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki -80 santigrat derecedeki derin dondurucuya nakledildi. Aynı sıcaklıkta bir kapsül içerisinde dünyaya yayılacaklar, oradan da ülkemize gelecekler, ardından biz de buradayız “Hem bitkilerin büyüme performansını hem de yeni nesil RNA ile hangi genlerin aktif hale geldiğini araştırmaya çalışacağız” sıralama formülü ve bitkinin mikro yerçekimi altında tuza nasıl tepki verdiği.”
Rektörden tebrik
AB Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak da Gezeravcı’yı ve uzay görevini tamamlayan bilim insanlarını tebrik etti.
Türkiye’nin, Milli Teknoloji Hamlesi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde başlatılan Türkiye Yüzyılı vizyonu kapsamında önemli projelere imza attığını belirten Budak, şöyle konuştu:
“Türk milletinin gurur kaynağı olan Gezeravcı, ilk insanlı uzay görevine ve Türk uzay bilimi misyonuna imza atarak ülkemiz tarihinde yeni bir sayfanın açılmasına öncülük etmiştir. Gezeravcı, Türklerin hazırladığı 13 bilimsel deneyi gerçekleştirdi. Ege Üniversitesi olarak ülkemize gelerek “Örnek bilim ve teknoloji öncelikli ekosistemimizi daha da güçlendirmek, bilim ve teknolojide en ileri seviyeye ulaşmak ve Türk Yüzyılını yaşatmak için daha çok çalışacağız.” Türk bilim yüzyılı.”
